Theo Wikipedia: "Nghiệp đoàn là các đoàn thể, tổ chức, được hình thành liên quan đến chuyên môn, nghề nghiệp, thương mại, và các hoạt động lao động của những người thường là cùng chung một nghề nghiệp".
Như vậy nghiệp đoàn Nhật Bản hiểu theo cách đơn giản nhất: là tổ chức đại diện cho quyền lợi của người lao động ở Nhật Bản.
Nghiệp đoàn (hay còn gọi là công đoàn) đây chính là tổ chức do người lao động và bộ lao động Nhật Bản lập nên
Danh sách các nghiệp đoàn Nhật Bản
Ở Nhật, mỗi xí nghiệp, công ty từ nhỏ cho đến các doanh nghiệp lớn cũng đều có nghiệp đoàn. Tổ chức này có vai trò rất rõ ràng trong quá trình tuyển dụng lao động là người nước ngoài của doanh nghiệp Nhật.
Tức là khi cá nhân hoặc doanh nghiệp muốn tuyển lao động nước ngoài đều phải thông qua nghiệp đoàn. Khi các xí nghiệp Nhật tuyển lao động nước ngoài thì họ sẽ gửi yêu cầu đến nghiệp đoàn ở địa phương và thông qua nghiệp đoàn để tuyển dụng.
Chính vì vậy có thể nói rằng nghiệp đoàn là không thể thiếu trong quy trình xuất khẩu lao động Nhật Bản. Trong xuất khẩu lao động Nhật Bản, nghiệp đoàn Nhật Bản đóng vai trò làm đơn vị trung gian tuyển lao động cho doanh nghiệp tại Nhật.
>>
Thường là ở các Doanh nghiệp ở Nhật nếu muốn tuyển dụng lao động làm việc sẽ gửi đơn đến nghiệp đoàn địa phương và mọi quá trình tuyển dụng đều thông qua nghiệp đoàn này. Nghiệp đoàn và doanh nghiệp sẽ trao đổi những tiêu chí tuyển chọn người lao động để thống nhất và gửi thông tin tuyển dụng đến các công ty xuất khẩu lao động ở Việt Nam.
Thông thường các bạn thực tập sinh kỹ năng sẽ đều phải thông qua nghiệp đoàn trước khi tới doanh nghiệp.
Trường hợp cán bộ doanh nghiệp được cử sang Nhật làm việc sẽ không được gọi là tu nghiệp sinh hay thực tập sinh và không phải thông qua nghiệp đoàn.
Vai trò chính nghiệp đoàn là bảo vệ quyền lợi của người lao động. Hàng tháng nghiệp đoàn tới thăm lao động và cũng tiếp thu những phản ánh của lao động về doanh nghiệp. Nếu các lao động có phản hồi không tốt, nghiệp đoàn sẽ giúp lao động giành lại quyền lợi từ doanh nghiệp. Trong mọi trường hợp, nghiệp đoàn luôn là đơn vị đứng giữa giải quyết các vấn đề giữa người lao động và doanh nghiệp
Lao động đi XKLĐ Nhật Bản theo nghiệp đoàn nào thì sẽ do nghiệp đoàn đó quản lý. Hàng tháng nghiệp đoàn sẽ cử người xuống nơi các lao động làm việc để hỏi thăm tình hình làm việc và điều kiện sống của lao động.
Hầu hết các đơn hàng tuyển dụng tu nghiệp sinh, thực tập sinh thì nghiệp đoàn Nhật Bản sẽ cử cán bộ sang Việt Nam để phỏng vấn người lao động. Việc cán bộ nghiệp đoàn tới phỏng vấn cùng cán bộ doanh nghiệp thể hiện sự quan tâm của nghiệp đoàn với các lao động nước ngoài.
>>
Khảo sát các doanh nghiệp
Có rất nhiều nghiệp đoàn ở Nhật Bản, thông thường mỗi khu vực tại nhật bản sẽ có nghiệp đoàn và có liên hệ chặt chẽ với doanh nghiệp địa phương. Họ sẽ có những chương trình hỗ trợ lao động đồng thời tiến hành khảo sát doanh nghiệp theo các mốc thời gian nhất định (Không phân biệt lao động bản sứ hay lao động nước ngoài. Tất cả lao động để có quyền lợi giống nhau.
Liên hệ tuyển dụng nhưng không quyết định kết quả thi tuyển
Nghiệp đoàn có vai trò đặc biệt quan trọng với thực tập sinh và tu nghiệp sinh Nhật Bản. Khi các xí nghiệp Nhật tuyển lao động nước ngoài thì họ sẽ gửi yêu cầu đến nghiệp đoàn ở địa phương và thông qua nghiệp đoàn để tuyển dụng.
Điều này thể hiện sự quan tâm của nghiệp đoàn với các lao động nước ngoài. Tuy nhiên cán bộ nghiệp đoàn thường không quyết định kết quả thi tuyển của thí sinh mà kết quả này chủ yếu là do bộ phận chuyên trách của doanh nghiệp gọi là chủ xí nghiệp của các bạn tại Nhật Bản.
Ngoại lệ:
Những trường hợp cán bộ doanh nghiệp được cử sang Nhật làm việc sẽ không được gọi là tu nghiệp sinh hay thực tập sinh và không phải thông qua nghiệp đoàn.